Wiedziałeś, że na świecie nie ma dobrych i złych emocji? Zaskoczony? A jednak! Emocje u dzieci mogą być przyjemne bądź nie. Są też różnie odbierane przez dorosłych, ale absolutnie nie znaczy to, że jedne są pozytywne, drugie zaś negatywne. W psychologii terminy takie po prostu nie występują. Etapy rozwoju dziecka i kontrola emocji to zależne od siebie działania. Postanowiliśmy rozwinąć to niezwykle cenne dla każdego rodzica zagadnienie. Skąd te wybuchy, energia i nieustannie zmieniająca się fala stanów emocjonalnych u maluchów?

Etapy rozwoju dziecka a emocje

Skoki rozwojowe – to nieschodzący z ust młodych rodziców temat. I choć niektórzy twierdzą, że rozwój dziecka to płynny proces, bez widocznych przejść między poszczególnymi etapami, to faktem jest, że w pierwszych kilkunastu latach życia, dziecko przeżywa naprzemiennie okres harmonii i równowagi z okresem zamknięcia, rozdrażnienia i buntu. Badania wskazują, że stan ten zmienia się mniej więcej co pół roku. W styczniu ułożony przedszkolak, a w czerwcu niedający się okiełznać zbuntowany anioł. Znasz to?

Przede wszystkim musisz zrozumieć, że ekspresja emocji w przypadku najmłodszych, nie jest ich świadomą decyzją. Noworodek nie przychodzi na świat ze znajomością stanów emocjonalnych. Nie jest też możliwe, aby w pierwszych latach życia dziecko umiało właściwie rozpoznać i nazwać wszystkie uczucia. Dlaczego? Płaty czołowe kory mózgowej – oto jest rozwiązanie zagadki. Ta część odpowiedzialna jest za planowanie i myślenie, a tym samym panowanie nad emocjami, zachowaniem i reakcją na dany bodziec. Płaty osiągają swoją dojrzałość dopiero mniej więcej w 20 roku życia człowieka.

Rodzic musi wykazać się więc dużą wyrozumiałością i spokojem, gdy jego dziecko jest zmienne i bardzo impulsywne. Jak płacze, to rzewnymi łzami, gdy się śmieje, to nie może przestać, a gdy krzyczy, to mury pękają. To nagły przypływ niezrozumiałego zachowania pozbawionego kontroli (labilność emocjonalna). I właśnie ta niewiedza i nieumiejętne nazwanie emocji przez dziecko prowadzi do skrajności w ich okazywaniu. Sam pomyśl, jak można nadać prawidłowy bieg reakcjom i impulsom, nie wiedząc, co się właściwie dzieje? To niemożliwe.

Reaguj na emocje dziecka miłością, szacunkiem i cierpliwością

Emocje mogą niepokoić, dziwić, wywoływać frustrację, jeszcze bardziej pogłębiając ten stan. To nie jest czynność, którą dziecko planuje, dlatego rolą rodzica jest akceptacja emocji swojego potomka oraz mądra nauka sposobu ich wyrażania. Nie sztuką jest bowiem wprowadzić rygorystyczne zakazy, kontrolę bądź nadmierną pobłażliwość w procesie wychowawczym. Sztuką jest umiejętnie ograniczyć pewne działania i wskazać skuteczne metody rozładowywania napięcia emocjonalnego, szczególnie w przypadku dzieci w wieku od 2 do 7 lat.

Akceptować – Nie tłumić.

Słuchać i obserwować – Nie zaprzeczać.

Nauczyć rozpoznawać i nazywać – Nie ignorować.

To złote zasady, które każdy opiekun powinien mieć wyryte głęboko w pamięci. Doskonale wiemy, że rozładowywanie emocji, to bardzo trudne do opanowania sytuacje, a poczucie bezradności i niepokój towarzyszy każdemu rodzicowi, ale istnieje coś takiego, jak inteligencja emocjonalna rodziców (umiejętność rozpoznawania i stabilizowania emocji u siebie i innych). Od niej zależy to, jak dziecko będzie oceniało siebie, przeżywało emocje i przekazywało innym potrzeby. Emocje u dziecka to naturalny stan. Jest to odpowiedź na dostarczane do mózgu bodźce, a reakcje są najczęściej bardzo impulsywne i gwałtowne (np. krzyk, wyrywanie się, plucie, wściekłość, kopanie, płacz, rzucanie przedmiotami, potrząsanie głową, pokazywanie języka itp.).

Jawność emocji – Co możesz wyczytać z dziecięcych min i zachowania

Dzieci, jeśli nie są blokowane przez dorosłych, to nie umieją tłumić emocji. Dostrzeżesz je w mimice, pracach plastycznych, postawie ciała, zachowaniu i mowie. I tu zaczyna się najważniejsza rola rodzica. Naucz dziecko przypisywać emocjom adekwatną nazwę. Ucz języka emocji. Książki, bajki, szczere rozmowy, twórcze zabawy, dobry przykład to cenne metody wspierające rodziców i nauczycieli w pracy nad rozwojem dziecka, jego wrażliwością i umiejętnością właściwej ekspresji emocji.

Temat emocji u dzieci bardzo nas poruszył. Nie mogliśmy przejść obojętnie obok tak ważnej kwestii w życiu każdego małego człowieka. Jesteśmy rodzicami – postanowiliśmy działać! To była inspiracja do powstania nowego zestawu kreatywnych zabaw dla dzieci. Ach, te emocje! Przeżywaj je, razem ze swoim dzieckiem. TULI Paka pozwoli maluchowi wyrazić uczucia, a Ty nauczysz go, jak je nazywać i stawiać im czoła.

I na koniec pamiętaj, wszyscy jesteśmy wrażliwcami, choć z różnym temperamentem. Jedni bardziej żywiołowi, niecierpliwi, energiczni, otwarci, głośni i szybcy. Inni zaś, skryci, nieśmiali, ospali i milczący. To właśnie wyróżnia człowieka i czyni go indywidualnością.